Voormalig muziektherapeut Margiena van der Roest biedt een kijkje in de wereld van de muziektherapie. Van jongs af aan speelt zij al muziek, de fluit in het bijzonder. Toen zij in haar tussenjaar na het VWO een folder muziektherapie door haar schooldecaan kreeg toegestuurd, was de keuze snel gemaakt. “Ik had er nog nooit van gehoord, maar mijn liefde voor muziek en de behoefte om graag met mensen te willen werken, vielen plots tezamen.”

“Het bijzondere aan het vak is dat je mensen kan raken op een heel diep niveau”. Dit komt doordat muziek invloed heeft op onze emoties en stemming. Bij muziektherapie worden aspecten van muziek gebruikt om een bepaalde ontwikkeling op gang te helpen of te ondersteunen. “Het kan motorisch, emotioneel, cognitief of sociaal zijn. Het is net hoe je het wil inzetten, wat er kan gebeuren met de muziek.”

Muziektherapie is flexibel voor elk individu

De manier van behandelen bij muziektherapie verschilt van persoon tot persoon. Zo is het werken met verstandelijk gehandicapten totaal anders dan het werken met volwassenen die kampen met psychische problematiek. In Margiena haar tijd als muziektherapeut heeft zij vooral kinderen met een verstandelijke handicap behandeld, die in de meeste gevallen ook een lichamelijke beperking hadden: “Bij deze groep kinderen is muziek een fantastisch middel om hun algehele ontwikkeling te stimuleren. Muziek combineert beweging, ritme en maat. Daarnaast heeft het structuur, emotie, taal en klank. Het heeft zoveel factoren in zich, waar die kinderen met heel hun wezen op reageren.”

“Neem bijvoorbeeld kinderen die gevangen zitten in hun lichaam doordat ze niet veel kunnen. Door de muziek en de structuur ervan kunnen ze opeens meegenomen worden in het ritme of in een bepaald moment waar een bepaalde actie zit. Dit zorgt ervoor dat ze opeens wel in actie kunnen komen door iets kunnen grijpen of vasthouden, of toch die hand gaan gebruiken om te trommelen.”

In de volwassene psychiatrie heb je als muziektherapeut een totaal ander dagprogramma en inzet, vertelt Margiena van der Roest: “Bij volwassenen ben je veel meer bezig met het inzetten van muziek in gespreks- of groepsvorm. Deze mensen zijn vaak geblokkeerd en zitten te veel in hun denken vast. Door middel van muziek kunnen wij hen bij hun emoties laten komen. Zo kan iets wat heel lang is weggestopt, plots naar boven komen en een ontlading bij deze mensen veroorzaken.”

De kracht van muziek op een individu

De wereld van de psychische gezondheidszorg brengt veel beladen verhalen met zich mee, ook bij muziektherapie. “Een sessie met een zwaar-gehandicapt meisje heeft het meeste indruk op mij gemaakt. Dit meisje kon niet praten, haar zicht was slecht en ze kon alleen maar liggen. Ik gaf individuele sessies aan haar waarin ik de fluit bespeelde en keek naar haar reactie. Bij dit meisje kon ik zo zien dat dat het haar direct raakte in haar emoties. Als ik dan opeens een gek geluidje maakte of iets vrolijks ging spelen, dan schoot ze ook echt in de lach. En als ik melancholieke stukjes ging spelen, dan kon ze echt diep, diep ontroerd raken. Dit zijn fantastische momenten als je dat met iemand hebt.”

Van muziektherapeut naar eclectisch therapeut

Margiena van der Roest stopte na tien jaar als muziektherapeut toen zij aan het werk ging als eclectisch therapeut. Dit is een therapeut die verschillende werkwijzen, stijlen, denkvormen en motieven samenvoegt tot iets nieuws. Toch maakt Margiena nog vaak gebruik van muziek bij cliënten: “Er zijn toch een hoop jongeren bij mij in behandeling die ontzettend graag door een microfoon zingen. Als therapeut zie ik dat ze hun verdriet of blijdschap van zich afzingen. Daarnaast werkt het voor hen ondersteunend dat ik meeleef met hun innerlijke beleving, emoties en verlangens. Al met al doe ik dus nog steeds veel met muziek. Het is gewoon een prachtig middel dat veel mensen kan helpen.”

Christiaan de Paauw – 27 mei