Stephen Toulmin 1922-2009

door | apr 2, 2011 | Geest, Kennen & weten

Stephen Toulmin was van origine een natuurkundige. Als wetenschapsfilosoof werd hij steeds kritischer over het idee, dat de natuurwetenschappen het antwoord op alle vragen zouden geven. In het televisieprogramma ‘Een Schitterend Ongeluk’ waarin Wim Kayzer een zestal wetenschappers interviewde (VPRO 1993), vertelde Stephen Toulmin dat hij jegens zijn collega wetenschappers een basaal sceptische houding had ontwikkeld, die hij […]
Stephen Toulmin - mensen wetenschap
Inhoud Stephen Toulmin 1922-2009

Stephen Toulmin was van origine een natuurkundige. Als wetenschapsfilosoof werd hij steeds kritischer over het idee, dat de natuurwetenschappen het antwoord op alle vragen zouden geven. In het televisieprogramma ‘Een Schitterend Ongeluk’ waarin Wim Kayzer een zestal wetenschappers interviewde (VPRO 1993), vertelde Stephen Toulmin dat hij jegens zijn collega wetenschappers een basaal sceptische houding had ontwikkeld, die hij verwoordde: “als iedereen het ergens over eens is, is het vrijwel zeker onjuist”.

Stephen Toulmin en de argumentatieleer

Deze prikkelende uitspraak is meer te zien als de neerslag van de modellen in zijn boek The Uses of Argument (1958) die een handreiking bieden voor wetenschapskritisch (praktisch) redeneren, waarbij argumenten pro en contra worden gepolijst als onderdeel van wetenschappelijk denken. Samen met Chaim Perelman (1912-1984) geldt hij als een van de grondleggers van de moderne argumentatieleer.

[dit blogbericht is geinspireerd door de bijdrage van Jan Dirk Snel in de Filosofiekalender 2011, op 31 maart]

<a href="https://erna-one.dev.serv10.wpbouwlocatie.nl/author/maarten-admin/" target="_self">Maarten de Vries</a>

Maarten de Vries

Position

ik ben Maarten de Vries, editor van keepondreaming. Vanuit de behoefte om op zoek te gaan naar zingeving ben ik met de website keepondreaming begonnen. Dat had veel te maken met het feit dat ik mijn 50e levensjaar bereikte en mij ging afvragen: “hoe nu verder?”. Een moment van stilstaan en omzien (en vooruitzien) in verwondering wanneer je een mijlpaal in je leven bereikt.

Alles over Geest

Socrates 470-399 BC

Socrates 470-399 BC

Socrates was de eerste van de drie invloedrijkste filosofen uit de Griekse oudheid (naast Plato en Aristoteles). Hij was de eerste die het handelen van de mens centraal stelde in zijn wereldbeschouwing. Hij stelde de vraag: hoe moeten wij zo verantwoord mogelijk...

Slavoj Zizek 1949

Slavoj Zizek 1949

Volgens de hedendaagse Sloveense filosoof Slavoj Zizek heeft het linkse establishment de markteconomie als leidend economisch principe aanvaard, waardoor zij er geen kritiek meer op kan geven. Alleen populistische rechtse partijen zetten nog vraagtekens bij de...

Fernando Pessoa 1888-1935

Fernando Pessoa 1888-1935

"Het besef dat metafysica een gevolg van zich niet lekker voelen is." Fernando Pessoa De Filosofie scheurkalender 27 april 2011 (Rob Hartmans) gaat over de dichter Pessoa, die metafysische gedachten van de mens beschouwt als niet meer dan een gevolg van fysiek...

Michel Foucault 1926-1984

Michel Foucault 1926-1984

De Franse filosoof Michel Foucault behoort tot de postmodernistische school. De kenbare waarheid wordt niet - zoals Descartes meende - bepaald door het bewustzijn, maar door de taal. Tot deze stroming behoren ook Nietsche, Freud, Ferdinand de Saussure, Kant en Hegel....

Dogen Kigen 1200-1253

Dogen Kigen 1200-1253

Dogen Kigen is een van de bekendste Japanse zenmeesters en filosofen *.  Hij ging na de vroege dood van zijn ouders in een boeddhistisch klooster. Daar zocht hij naar de staat van 'verlichting': een onthechte, vreugdevolle toestand, die je in staat stelt om de...

Benedictus de Spinoza 1632-1677

Benedictus de Spinoza 1632-1677

"Dienaren van Gods woord zijn zij die het volk op gezag van de hoogste overheden de vroomheid leren in een vorm die volgens het besluit van deze overheden in overeenstemming is met het algemeen belang". Bovenstaande zin uit het Tractatus theologico-politicus (1670)...

Death and beyond

Death and beyond

Gisteravond op TV de documentaire 'Death and Beyond' deels gezien. Wat ik aardig vond is dat daarin de psycholoog Raymond Moody geïnterviewd werd, die ook in het boek van Pim van Lommel meermaals aangehaald wordt ter onderbouwing van diens onderzoek naar...

Søren Kierkegaard 1831-1855

Søren Kierkegaard 1831-1855

De Deense filosoof Søren Kierkegaard wordt beschouwd als een van de eerste existentialisten. In zijn werk verdiept hij zich in de verhouding tussen het denken (bewustzijn) van de mens en de werkelijkheid. Taal, zo stelt hij, is als product van het denken per definitie...

Sebastian Brant 1457-1521

Sebastian Brant 1457-1521

Het boek "Das Narrenschiff" (1494) van de hand van de Duitse filosoof Sebastian Brant is te beschouwen als een voorloper op "De Lof der Zotheid" (1515) van de Nederlandse filosoof Erasmus. Het boek is een kritiek op het humanisme, dat de mens centraal stelt in de...

Evolutietheorie 1

Evolutietheorie 1

Op 6 januari 2009 zond de EO een aflevering uit van Het Elfde Uur, met Andries Knevel. Deze ging in gesprek met de wetenschappers Tom Zoutewelle, Bas Haring en Cees Dekker over de evolutietheorie. Bij toeval viel ik daar in (ik zou niet zo snel spontaan een programma...