Boeddhisme filosofie en levenskunst

door | jan 29, 2011 | Geest, Geluk

De meest verrassende ontdekking, die ik over het boeddhisme heb gedaan, is dat het boeddhisme vooral neerkomt op een heel praktische oefening in filosofie en levenskunst. Het boeddhisme is niet een “godsdienst” zoals ik dit zou opvatten. Er zijn wel tempels en men houdt erediensten, er zijn monniken enzovoort. En er is geloof in voortbestaan […]
Boeddhisme - de kern van de leer van boeddha
Inhoud Boeddhisme filosofie en levenskunst

De meest verrassende ontdekking, die ik over het boeddhisme heb gedaan, is dat het boeddhisme vooral neerkomt op een heel praktische oefening in filosofie en levenskunst. Het boeddhisme is niet een “godsdienst” zoals ik dit zou opvatten. Er zijn wel tempels en men houdt erediensten, er zijn monniken enzovoort. En er is geloof in voortbestaan van de ziel, die steeds weer reïncarneert in een nieuw lichaam. Ik heb het boeddhisme altijd al een sympathieke “godsdienst” gevonden omdat het mij de meest tolerante leek. Maar ik heb me nooit gerealiseerd dat het boeddhisme in sterke mate een filosofische stroming is.

Het Zen boeddhisme

In zijn boek Zuivere leegte over zijn ervaringen met het Zen boeddhisme van Jan Willem van de Wetering (waarin de dagelijkse praktijk van het Zen boeddhisme en haar beoefenaren overigens met een gezonde dosis ironie wordt beschreven) wordt duidelijk dat de zen meditatie vooral gericht is op het oplossen van raadsels, bedoeld om de geest te scherpen en tot de conclusie te leiden, dat (kort door de bocht geformuleerd) niets er toe doet en alles “leegte” is.

Uit het boek “De kunst van het geluk” met medewerking van de Dalai Lama door een Amerikaanse psychiater geschreven komt naar voren, dat boeddhisme vooral gericht is op het verkrijgen van een bepaalde geestestoestand door het oefenen van de geest. In de eigen geest moet harmonie bereikt worden (een soort loslaten). Maar dit is geen onverschillig loslaten! Mededogen met anderen door telkens hersengymnastiek te beoefenen leidt tot een groter geluk voor anderen en daarmee ook voor jezelf.

Een hele mooi (en klassiek) voorbeeld van zo’n oefening is het verhaal van een moeder, die een medicijn zoekt om haar gestorven kind weer tot leven te brengen. Boeddha stuurt haar op pad om ingrediënten hiervoor te zoeken, met de voorwaarde dat deze moeten komen uit een huis waar geen sterfgeval is voorgevallen. Gaandeweg komt zij tot het inzicht, dat zo’n huis niet bestaat, en dat iedereen met de dood moet leren leven. Dit inzicht neemt haar leed niet weg, maar maakt het wel dragelijker.

Dit is een oefening in filosofie en levenskunst, een vorm van jezelf opvoeden. Het enige “gelovige” of spirituele aan het boeddhisme is de overtuiging, dat de geest voortleeft en na de dood door reïncarnatie terugkeert. En dat leidt weer terug naar de vraag: hoe komt het boeddhisme tot dit inzicht? Kunnen geest en materie inderdaad gescheiden bestaan? [MdV 5 november 2008]

<a href="https://erna-one.dev.serv10.wpbouwlocatie.nl/author/maarten-admin/" target="_self">Maarten de Vries</a>

Maarten de Vries

Position

ik ben Maarten de Vries, editor van keepondreaming. Vanuit de behoefte om op zoek te gaan naar zingeving ben ik met de website keepondreaming begonnen. Dat had veel te maken met het feit dat ik mijn 50e levensjaar bereikte en mij ging afvragen: “hoe nu verder?”. Een moment van stilstaan en omzien (en vooruitzien) in verwondering wanneer je een mijlpaal in je leven bereikt.

Alles over Geest

Niet-weten is weten

Niet-weten is weten

Ik heb de plank in vele vormen en maten talloze malen misgeslagen. Zodoende weet ik een hoop over een hoop, maar bovenal dat ik nagenoeg niets met zekerheid kan zeggen. En sinds ik dat weet, dat ik niet weet, heb ik het vrijwel altijd bij het juiste...

Dromen delen

Dromen delen

Dromen delen Aangezien er afgelopen maand nog geen dromen zijn ingestuurd, maak ik van de gelegenheid gebruik om juist dit, het delen van dromen, te bespreken.  Om een droom te delen moeten we allereerst een droom hebben. En hoewel iedereen elke nacht meerdere...

Wanneer hebben we het over Wu Wei?

Wanneer hebben we het over Wu Wei?

In een vorige blog heb ik uitgelegd wat Wu Wei betekent en waar de idee vandaan komt. Kort gezegd is Wu Wei het handelen in overeenstemming met de natuurlijke stroom van het universum. Hierdoor ben je effectief zonder gefrustreerd te raken. Ook heb ik duidelijk...

Bewust ademhalen

Bewust ademhalen

Ademhalen is volgens de yogi één van de belangrijkste manieren om energie uit te wisselen met je omgeving. De beheersing van de ademhaling noemen zij pranayama. Via de inademing neem je energie op uit de omgeving en via de uitademing laat je de energie los die je niet...

Muziektherapie:

De radio staat aan en plots komt er een bekend nummer op, eentje waarbij je gedachtes direct naar een actieve herinnering springen. Die ene vakantie in de Italiaanse zomerzon, dat bijzondere barretje van de eerste date of het afscheid van een dierbare vriendin. Je...

Wandelen is behandelen

Wandelen is behandelen

Wandelen doe je in de buitenlucht, of beter gezegd, buitenshuis. Een rondje wandelen doen we allemaal wel eens, helemaal in deze pandemie waarin we veel van onze tijd spenderen in of rond het huis. Dat je er dan af en toe even uit wil, is dan ook geen verrassing. Een...

De Dromenvanger

De Dromenvanger

De rubriek De Dromenvanger behandelt de theoretische kant van de droominterpretatie vanuit de praktijk. Aan de hand van ingestuurde dromen belicht droomduider Timo Waagmeester iedere maand het proces, de wetenschap en het mysterie van droominterpretatie. Als je een...

100% Zelfvoorzienend

100% Zelfvoorzienend

Ik woon met mijn vrouw en kind off the grid in een pittoresk boerderijtje op een berg in Catalonië. Onze homestead ligt aan een beek in een sprookjesachtig food forest midden in de natuur. We hebben een uitgestrekte Permcultuur tuin met vele soorten...

Mijmeringen over de lockdown

Mijmeringen over de lockdown

Een nieuw jaar, dezelfde lockdown. Elke ochtend opstaan om een dag te beginnen die je gister al hebt beleefd, en de dag ervoor en ook de dag dáárvoor en eigenlijk de afgelopen twee maanden. De dagen gaan langzaam en de weken trekken voorbij in een grote sleur. Ik ben...

Wat houdt mediteren nou precies in?

Wat houdt mediteren nou precies in?

Sommige mensen denken dat mediteren betekent dat je elke gedachte en emotie moet blokkeren en in uiterste stilte moet zitten. Anderen denken weer dat het de bedoeling is om in een hogere staat van bewustzijn te raken. Maar wanneer jij gespannen ‘ik moet mediteren, ik...