Na het intikken van het woord ‘lente’ kwam ik na enig doorklikken bij een filmpje terecht van dominee Gremdaat, een alter ego van cabaretier Paul Haenen . “Hah, hahhh, ik voel de lente,” klonk het, onmiddellijk gevolgd door de gevleugelde vraag: “kent u die uitdrukking?” En verhip, ondanks de aanhoudende kou in een moeizaam ontluikend voorjaar voelde ik innerlijk een lentezonnetje opkomen. De ‘dominee’ schetste een nog jeugdige jonge vrouw, van naar hij schatte tweeëntwintig en een half jaar oud, met wapperende haren en een losbollig rokje, die hem aan de lente had doen denken. “Je voelt de lente. Hij is er nog niet maar je voelt ‘em al wel.” Mijn gedachten namen een vlucht……
Het filmpje was van begin maart 2013, toen er een paar mooie dagen in aantocht waren. Je zou het haast weer vergeten zijn na de laatste te koude weken voor de tijd van het jaar. Op straat en in de winkels is het weer dan ook het gesprek van de dag: “Nou, de aarde warmt op, zeggen ze. Merk jij er iets van!?” Je hoort, ziet en voelt dat iedereen snakt naar een beetje warmte en een straaltje zon.
De cyclus der seizoenen lijkt verstoord en de kou lijkt haast verband te houden met de onvrede in het land. Hoewel iedereen zal weten dat het voorjaar op een zeker moment toch weer zijn intrede zal doen lijken velen het vertrouwen daarin kwijt te zijn geraakt. Gemopper alom en dus lijkt de lente zelfs in overdrachtelijke zin nog niet in aantocht.
Onwillekeurig denk ik aan nog een ‘lente’ die ook maar niet leek te beginnen. Mensen die zich op z’n zachts gezegd enorm in de kou voelden staan besloten uiteindelijk zelf het heft in handen te nemen en zo ontketenden zij de Arabische Lente. Het geweld waarmee die gepaard ging valt te betreuren maar het was in de landen waarin dit ontstond emotioneel gezien een onhoudbare situatie geworden. Er was als gevolg van onderdrukking al zo lang heel veel opgekropt dat het barsten van de ‘bom’ uiteindelijk niet meer voorkomen kon worden. Bij druk ontstaat nu eenmaal tegendruk en hoe sterker die wordt hoe heftiger het zal knallen, geen ontkomen aan.
“Het wordt de hoogste tijd voor een Hollandse Lente,” hoorde ik iemand de afgelopen week luid en duidelijk zeggen. Tijdens een gesprek over de heersende onvrede rond het huidige economische – en politieke klimaat was hij steeds bozer geworden. “Ik begrijp niet waarom we het met z’n allen nog pikken,” klonk het eerst nog kalm maar toen de dame die bij hem aan het tafeltje zat hem had laten weten dat ze hem maar een ‘ouwe meutelaar’ vond met al dat gemopper van hem, had hij zijn wenkbrauwen gefronst en zichzelf wat groter gemaakt. “Ik snap jou niet,” zei hij eerst nog ingehouden kalm en startte een betoog waarin hij steeds feller begon te praten. “Terwijl Jan en alleman om ons heen zijn baan verliest , vervolgens niet meer aan de bak komt omdat je boven de dertig tegenwoordig al te oud bent, terwijl de werkplicht juist is verlengd en er steeds meer mensen zijn die hun hypotheek of hun huur niet meer kunnen betalen, waardoor ze uiteindelijk aan de bedelstaf raken, in een land waarin het wemelt van de hypocriete zakkenvullers met invloedrijke nevenfuncties en dito vriendjes, die bovendien hun ogen en oren dicht hebben zitten voor de zwakkeren in de samenleving en er samen voor zorgen dat de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt, ga jij mij ineens vertellen dat ik een ouwe meutelaar ben! “
De dame had het steeds roder wordende hoofd van de man in stilte gadegeslagen en hem vervolgens laten weten dat ze al die negativiteit van hem nu eindelijk beu was. “Je bekijkt bijna alle nieuwsuitzendingen en actualiteitenprogramma’s mopperend, je gezicht schiet in de stress als de krant al op de mat valt en in elk gesprek heb je het over die verrekte crisis, die akelige economie en die verziekte politiek . Het kan me allemaal niets meer schelen en ik wil het allemaal niet meer horen want ik ben gewoon aan een beetje warmte toe, aan een beetje mooi weer en wat gezelligheid. Ik hoop dat die zon gauw weer gaat schijnen want dan kan ik eindelijk lekker in de tuin gaan zitten, weg van al dat gezeur op die televisie die honderd keer per dag actuele narigheid uitstoot!” Na een diepe, geïrriteerde zucht was hij over de ‘Hollandse Lente’ begonnen. “Ik ben deze verrekte zooi helemaal zat. Het is tijd voor revolutie,” bulderde hij. Ondertussen was ik opgestaan en zag ik nog net de kaarsenhouder wiebelen bij de klap die hij op het tafeltje gaf om zijn woorden kracht bij te zetten. De verstoorde blik in de ogen van de mensen aan het aangrenzende tafeltje pikte ik nog net even mee.
De overeenkomst tussen de man en de vrouw was dat ze beiden de negatieve gevolgen van het huidige economische – en politieke klimaat helemaal zat waren. Hij leek echter zijn ongenoegen te uiten door op emotionele wijze overal de bevestiging van de afbraak in te benoemen terwijl zij haar hoofd (op dat moment) liever in het zand stak, met als resultaat een uitdijend spanningsveld waarin ieder op eigen wijze, zonder gezamenlijke focus, om de hete brij heen draaide. Verdeeldheid alom in hetzelfde ‘schuitje’.
Hoewel ik er zeker van ben dat ‘iedereen’ de eerste mooie lentedagen zal ontvangen in een vrolijk omlijste zon-aanbidding in tuinen, bossen, parken, op balkons of terrassen, vermoed ik ook dat er niets zal gebeuren aan een zekere scheefgroei in de samenleving als we niet bereid zullen zijn om dwars door de lentezon heen, zowel individueel als gezamenlijk te erkennen dat het de hoogste tijd is om onze verantwoordelijkheid te nemen en in te zetten op hoe we werkelijk samen kunnen delen in dat wat we nog hebben, wat nog wél werkt, wat nog wél goed is en wat het leven de moeite waard maakt. Wie zou zich nog gelukkig kunnen voelen als familieleden, buren, vrienden of vrienden van vrienden tussen wal en schip zouden geraken? Een samenleving leef je immers samen!
En nu weer even terug naar het voorjaar..……
Voel jij de lente? Heb je het gevoel dat we er allemaal in de volle lengte en breedte van kunnen genieten? Schijnt de ‘lentezon’ dan ook werkelijk voor iedereen? Als dat inderdaad het geval is hebben we niets te vrezen en wens ik je een aangenaam etensmaal….. met spekjes en zo erin.
